Ik meen dat dè voorwaarde om de grote gedachtenstromingen van zijn tijd te leren begrijpen, om de “wereld” te leren kennen, juist bestaat in deze identificatie.

Omdat zij een solide basis en dito uitgangspunt verschaft om de eigen begrenzing te doorbreken en een vast uitzichtspunt te krijgen op de wereld.

Een plejade van schrijvers heeft op die manier een persoonlijke impressie van Antwerpen weergegeven, en ook wanneer ze dat niet zo uitdrukkelijk deden als John Wilms in “De Parochie van Miserie”, of Lode Zielens in “Het Zuid”; nooit was de plek of de tijd waarmee ze zich identificeerden veraf.

Vooral de geschiedschrijver die de plaatselijke geschiedenis behandelt, participeert enerzijds aan deze algemeen-menselijke ervaring en anderzijds heeft hij, door zijn kennis van het onderwerp, de mogelijkheid de horizon te verwijden en verruimd uitzicht te geven op “vroeger”.

Zeggen dat George van Cauwenbergh ons verrast met een nieuw boek over Antwerpen, zou een grove vertekening van de waarheid zijn.

Hij verrast ons al lang niet meer. We hebben immers voortdurend “nieuws” te verwachten, alleen al onder de vorm van de talloze publicaties en artikelen van deze fanatieke bewonderaar en kenner van het oude en het nieuwe Antwerpen.

Nu is daar echter “Het Antwerpen van toen”, een kijkboek waarmee hij zijn reeds uitgebreide reeks Antverpiana uitermate verrijkt, vooral dan omdat er een bijzonder boeiende tijd in wordt behandeld.

Elke tijd kan ons boeien door het specifieke van de eigen sfeer en de kleur, maar de twintiger járen genieten een — ietwat verbazingwekkende — belangstelling.
Het is voer voor sociologen hiervan de oorzaak te achterhalen; feit is dat enorm veel studiewerk verricht wordt naar alle facetten van het sociaal-economische, politieke en culturele leven in de periode gesitueerd tussen de twee wereldoorlogen.

Als barometer van de publieke belangstelling kan alvast het retro-element in mode, film en populaire T.V.-series gelden.

De járen ’20-’40 tonen ons hoe in een zeer kort tijdsbestek opgang en welvaart konden evolueren naar een economische ineenstorting, die uitmondde in de Tweede Wereldoorlog.

Deze járen doen ons ook een leerrijk, zij het niet steeds opwekkend, verhaal over de kwetsbaarheid van de democratie.

Mijn vriend George van Cauwenbergh heeft de uitzonderlijke gave op een zeer persoonlijke manier een tijdsbeeld van Antwerpen op te kunnen roepen. De veelheid van de door hem aangebrachte feiten, de anekdoten gekruid met het kleurige woord en eigenlijk het geheel neergeschreven in die onnavolgbare “Antwerpse stijl”, waarvan hij het geheim kent, bezorgen ons een hartelijk en gezellig oponthoud in een bewogen tijdstip van onze geschiedenis.