“In de stille Kempen, op de purperen hei” zong Armand Preudhomme, maar deze stilte werd in de Noorderkempen reeds vroeg verbroken.

Een eerste maal gebeurde dit bij de aanleg van het “Canal du Nord” bijgenaamd het Napoleonkanaal in 1808, hetwelk maar gedeeltelijk werd verwezenlijkt. In 1815 kwam er een einde aan de Franse overheersing in onze streken door de slag van Waterloo.

Een tweede maal voor de aanleg van de Zuid-Willemsvaart in 1826, waarbij het voedings-kanaal voor het Canal du Nord werd verbreed en uitgediept, gevolgd door het kanaal Bocholt-Herentals in 1843.

Toen dan in de zestiger járen van de vorige eeuw de spoorweg Hasselt-Eindhoven werd aangelegd was het met de spreekwoordelijke stilte voorgoed gedaan.

Een tiental járen later kwam er dan de spoorweg Antwerpen Mönchengladbach bij. Op dat ogenblik was de Noorderkempen uitgegroeid tot een kruispunt van twee belangrijke internationale spoorassen, die elkaar kruisten in Neerpelt.

Als in 1985 de NMBS overging tot verdere afbraak van het emplacement Hamont rees onmiddellijk het idee om wat nog bestond vast te leggen voor de toekomst. Contacten werden dan gelegd met de spoorwegen en het Rijksarchief te Hasselt, het kadaster te Neerpelt en menig ander persoon in de Noorderkempen.

Alzo werd het idee geboren tot het maken van deze brochure.

In deel 1 behandelt Dr M. Van der Eycken de geschiedenis van de Limburgse spoorwegen in het algemeen, de spoorwegen van de Luik-Limburg maatschappij en de Grand Central Beige in het bijzonder.

In deel 2 bespreekt Dhr H. De Bot de voornaamste locomotieven van de L.L. en schetst een beeld van de stations van beide maatschappijen.

Deel 3 geeft een overzicht van de verschillende Noord Limburgse stations vanaf hun ontstaan en hun verdere ontwikkeling wat betreft: sporenplannen, gebouwen en dergelijke.

Deel 4 is het foto gedeelte waarin zoveel mogelijk materiaal verzameld werd om een algemeen overzicht te krijgen van de evolutie van de spoorwegen in onze regio.

Ik wil dan ook langs deze weg volgende personen bedanken :

Dr. M. Van der Eycken, diensthoofd van het Rijksarchief te Hasselt, en Dhr. H. De Bot voor hun spontane medewerking.

Dhr. W. Vandevelde, NMBS, voor het terbeschikking stellen van diverse oude plannen.

Het personeel van het kadaster te Neerpelt, voor het terbeschikking stellen van hun archief.

Dhr. A. Peeters, heemkundige kring Hamont, voor het reproduceren van de foto’s.

De NV Schoemaco, de Algemene Ondernemingen Schoemans, de Firma Hegge en de Toeristische Dienst van de gemeente Neerpelt voor hun logistieke steun.

Pol Jamers, Computerclub Spoor Mol, voor het updaten en bewerken van deze teksten.