Zoals bij de vorige delen uit deze reeks is ook ditmaal de hoofdbedoeling de lezer tot zelfstandig onderzoek en oordeelsvorming aan te zetten. De hoofdstukken vormen evenzovele inleidingen tot de hulpwetenschappen waarop iedere lokale historicus vroeg of laat beroep moet doen of stellen invalshoeken voor die tot nu toe zelden in de plaatselijke geschiedschrijving terug te vinden zijn en nochtans boeiende perspectieven openen.

Hoe oude dateringen, maten, gewichten of munten omrekenen? Hoe zegels, wapenschilden, dialecten en oud schrift ontcijferen ? Wat kan een historicus leren uit een plaats- of familienaam? Hoe begint hij aan een genealogie? Wat kan hij met oude kaarten aanvangen? En wat met de statistiek?

Het zijn vragen waarop iedereen die zelf de geschiedenis van zijn gemeente wil bestuderen bijna onvermijdelijk een antwoord zal moeten vinden, en deze delen willen de moedige beginneling wegwijs maken in de overvloed aan informatie die terzake beschikbaar is.
Daarnaast worden enkele nieuwere invalshoeken voorgesteld, die ook de oudere rotten in het vak zullen interesseren. Hoe de geschiedenis van een gebouw reconstrueren ? Wat kan een oude fabriek ons leren ? Waar kan er beeldmateriaal teruggevonden worden ? Hoe kan de PC de historicus bijstaan? En hoe krijg ik uiteindelijk alle verzamelde gegevens uitgeschreven en gedrukt?

Benaderingen die in de bestaande handleidingen tot nu toe weinig of geen aandacht kregen en hier voor het eerst door deskundigen aan de lokale amateur worden voorgesteld.